Onderzoekend leren
Wat is onderzoekend leren?
Onderzoekend leren is een werkvorm die kinderen aanzet om op een actieve manier de wereld rondom hun te onderzoeken en ontdekken. De natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen wordt geprikkeld. De kinderen proberen antwoorden te vinden op hun vragen. Het is zelfstandig dingen ondernemen, plannen, uitvoeren en evolueren. Het leerproces staat hierbij centraal en niet de leerinhoud.
groeperingsvormen belangrijk bij onderzoekend leren
Wisselende groeperingsvormen gebruiken:
- Probleemstelling klassikaal.
- Kinderen de vrije keuze laten of ze in groep werken of individueel.
- De kinderen sturen en begeleiden tijdens het ontwerpen en maken.
- Klassikaal in gebruik nemen van hun ontwerp.
- Klassikaal evolueren en interactie stimuleren tussen de kinderen.
- De kinderen nadien terug hun ontwerp aanpassen, bijsturen in groep of individueel.
Rol van de leerkracht bij onderzoekend leren
De onderzoekende houding en vaardigheden stimuleren bij kinderen, zal ervoor zorgen dat de kinderen tot onderzoekend leren komen. De kinderen mogen zelf de groepssamenstelling kiezen. De wisselende groeperingsvormen (klassikaal, in kleine groepjes, duo of individueel) toepassen.
Openvragen stellen:
De kinderen individueel als klassikaal sturen door goede
onderzoeksvragen te stellen. Het probleem wordt klassikaal voorgesteld. De
leerkracht stelt open onderzoeksvragen aan de kinderen. Vragen stellen om hen
actief te laten nadenken. De timide kinderen mee betrekken in het gesprek.
- Wat is het probleem?
-Hoe kunnen wij dat probleem oplossen?
-Wat hebben wij daar voor nodig?
-Hoe ga je dat ontwerpen?
-Hoe ga je dat onderzoeken?
-Wat denk jij dat er gebeurt?
- Denkt iedereen daar zo over?
- Iemand een idee hoe men dit kan oplossen?
Stimuleren
van kinderen
De kinderen aanzetten om te
vertellen wat ze denken, willen weten of ze het eens zijn met de andere.
- Terug getrokken kinderen hun mening vragen, mee
betrekken in het klassikaal gebeuren. Hun aanzetten om mee te denken, vragen
naar hun ontwerp en hoe ze dat gemaakt hebben.
- De kinderen positieve aandacht een feedback
geven, zowel klassikaal als individueel.
- De kinderen mogen hun eigen ideeën en ontwerpen
klassikaal voorstellen aan de andere kinderen.
- De kinderen stimuleren tot klassikale
interactie, hun mening vragen of ze het eens zijn met de andere kinderen of hoe
zij over iets denken.
- De kinderen worden aangezet om hun ontwerp bij
te schaven, aan te passen en verder te maken met de tips en ideeën die de
kinderen aangaven.
Houding van de leerkracht:
1ste
substituerende instructiestijl
Goede onderzoeksvragen stellen. Kritische vragen formuleren.
Herformuleren van wat de kinderen vertellen. De kinderen aanzetten om te
luisteren naar de andere, door de naam te noemen van het kind dat niet
luistert. Hebben jullie gehoord wat x. zei? Herhaal het nog eens want dat is
misschien wel een goede oplossing. Het kind herhaalt zijn eigen woorden en de
andere kinderen zijn dan betrokken aan het luisteren. Kinderen die niet tot
onderzoekend leren komen, individueel begeleiden, stimuleren door openvragen te
stellen, herformuleren en een goede luisterhouding aannemen.
2de
activerende instructiestijl
De kinderen voeren individueel onderzoek uit en oefenen hun
onderzoekende houding en vaardigheden. Meer kans om zelfstandig te werken,
leerkracht stelt vragen om hen actief te laten nadenken over de genomen stappen
en de gekozen strategieën. Zelfsturend leren. Goede reflectievragen van de
leerkracht.
3de
kapitaliserende instructiestijl
De kinderen zoveel mogelijk loslaten en voldoende
mogelijkheden scheppen zodat de kinderen vrij zelfstandig en zelfgestuurd
onderzoekend kunnen leren. Door de kinderen zelf worden uitgevoerd waarbij zij zelf
verantwoordelijkheid in dit leerproces dienen op te nemen.
