schrijfmotoriek

Wat is schrijven?

• Schrijven is een complexe motorische activiteit met cognitieve, motorische, emotionele,creatieve, ritmische, ruimtelijke en culturele aspecten, die bestaat uit doelgerichte acties of bewegingen waarbij we communiceren.
• Schrijven is simultaan en successief coördinatorisch.
• Schrijven is veel meer dan enkel fijnmotoriek, het is een totaal psychomotorisch gebeuren.

Deelbewegingen van de schrijfbeweging.

• aanvoeren en afvoeren van de pols rondom een draaipunt in de pols
• buigen en strekken van vingers (duim,wijsvinger,middelvinger)
• verplaatsen van de onderarm rond draaipunt= ruitenwissersbeweging

Wat is een goede potloodgreep

• laat de soepele en  vlotte beweging toe met weinig spanning
• de drie deelbewegingen zijn mogelijk

juiste schrijfhouding en -beweging

• voeten plat op de vloer=steunpunt
• stoel moet op de juiste hoogte zijn
• onderste deel van de rug tegen rugleuning
• bovenlichaam licht gebogen
• onderarmen rusten op tafelblad
• ellebogen net op of net buiten de tafel (ruitenwisser)
• stukje vrij tussen tafel en lichaam
• hoofd licht gebogen
• afstand ogen-schrijfoppervlak is ongeveer 30 cm
• blad of schrift ligt schuin
• niet schrijvende hand ligt op blad
• schouders ontspannen

goede schrijfmethode

1. vertrekt vanuit voorbereidende schrijfpatronen
2. gaat uit van rechtshellend verbonden schrift (rechtshandig)
3. eerst lezen en dan schrijven, geen losse schrijfletters, wel woorden
4. lettervormen zijn eenduidig en  duidelijk
5. zo weinig mogelijk penoplichtingen, alles in één beweging indien mogelijk
6. schrijfopdrachten moeten aansluiten bij leefwereld kind
7. duidelijke handleiding met praktijkondersteunend advies en achtergrond informatie
8. goede suggesties handleiding i.v.m. materiaal,houding,beweging,bladligging,hulplijn
9. goede oefenbladen en goed gefundeerde opbouw
10. goede voorbereidende oefeningen
11. goede uitleg en aanpassingen voor linkshandigen

schrijfmateriaal

• schrijfoppervlak; beginnen met ruw en daarna overgaan naar fijn
• schrijfgereedschap: ook van grof naar fijn, waskrijtjes, krijt, potlood, balpen, stiften, enz

hulpmiddelen voor schrijfmotoriek

• stetro
• triplepotlood
• gripper
• kartonnen mal om blad schuin te leggen
• tapelijnen om blad schuin te leggen
• elastiekje rond potlood
• lijn met stift of verf op potlood voor hoogte
• lijn op hand
• pictogrammen
• hulplijnen

tips en adviezen

• geknakte of gekromde wijsvinger

                * potlood beklimmen en afdalen

                * ontspanningsoefeningen

• pols in hyperflexie of hyperextensie

                 *lijn op pols in verlengde onderarm

                 *ontspanningsoefeningen

                 *juiste bladligging; immers als blad fout ligt is pols verkeerd

• potlood te laag vast

               *elastiekje , lijn op potlood

• te hard duwen

                *carbonpapier

                *ontspanningsoefeningen

                *potlood beklimmen en afdalen

• foute bladligging

               *tapelijnen

• ronde letters omgekeerd maken

             * opbouw grove motorische oefeningen

Depressies bij kinderen

Er werd lang gedacht dat kinderen niet lang verdrietig kunnen zijn, dat ze snel alles vergeten en minimaliseren. Een depressie  bij kinderen ziet er anders uit dan een depressie bij volwassenen. Het kind kan somber zijn,maar nog even goed lol maken. Daarom is een depressie bij kinderen moeilijker te diagnosticeren. Toch zijn er een aantal kenmerken die op een depressie kunnen duiden.

kenmerken van een kinderdepressie:

• somber 
• lusteloos
• huilen zonder reden
• ongelukkig zijn

tot uiting komen:

• negatief gedrag
• agressie
• humeurig
• prikkelbaar
•  waardeloos gevoel
• bezig met de dood
• pessimistische kijk op het leven
• minder eetlust
• slaapt slecht en dus vaak moe
• piekeren maar aan niemand iets vertellen
• denken dat ze dom zijn en niets kunnen
• motivatie vermindert
• geen samenspel meer

Men merkt vaker de gedrag-en leermoeilijkheden op die ermee gepaard gaan, dan de emotionele problemen.

waar komt de kinderdepressie vandaan

Samenspel van verschillende factoren, zowel in het kind zelf als in zijn omgeving kunnen bepaalde kenmerken het risico verhogen. Ook bepaalde onverwachte gebeurtenissen in het leven van het kind kunnen een aanleiding vormen.

wat te doen:

Preventie de voorkeur: Het is belangrijk om aandacht te geven aan kinderen die een plotse verlieservaring, verandering in de gezinssituatie, verandering van school enz. 

Een depressie moet wel behandeld worden. Ouders en kind worden behandeld. 

Ouders zijn belangrijk omdat zij meer kunnen vertellen over het ontstaan van de depressie, de wijze waarop de depressie zich uit en de reactie hierop. Ouders van een depressief kind hebben nood aan gespecialiseerde hulp. Een tijdige diagnose en behandeling zijn belangrijk. 

 Als je merkt dat je kind plots ander gedrag vertoont kan dit het signaal zijn van een depressie.

informatie komt door de opleiding psychologie van het kind

Ruimtelijk inzicht: thema Pasen

                            Ruimtelijke oriëntatie en inzicht 

De ruimtelijke oriëntatie is het vermogen zich een voorstelling te vormen van objecten in 2 of 3 dimensies. Een goede ruimtelijke oriëntatie zorgt voor het gemakkelijk bepalen van posities (in, voor, onder, …), richtingen (van, naar, door, rondom, …) en afstanden (dichtbij, ver, …) en dit zowel in de werkelijke, de verkleinde, de afgebeelde, als de abstracte ruimte.

Leuke activiteit waarbij de kleuters zelfstandig aan het werk kunnen. Het ruimtelijk inzicht wordt geoefend en gestimuleerd.  

ruimtelijke oriëntatie kaarten
matrix Pasen

babbelspel over boerderijdieren

Er ontstaat meer en meer een taalachterstand bij onze kleuters. Daarom wou ik een gezelschapsspel maken dat de taal stimuleert bij kleuters en dat nauw aansluit bij hun belevingswereld. Ik kwam op het idee om een babbelspel te maken over boerderijdieren. Alle kleuters kennen of weten wel iets over dieren/ boerderijdieren.  Het is een spel dat vooral taal uitlokt bij kleuters. De kleuters moeten durven/kunnen spreken over hun eigen ervaringen, belevingen en fantasieën.

                       
Aantal spelers:
van 2 tot 6 spelers.
1 iemand is de quizmaster (iemand die kan lezen)

Leeftijd: 
vanaf 4 jaar         
                                                      

inhoud:
* puzzelstukken-bordspel
* opdrachtkaarten: koe
*opdrachtkaarten: kip
*opdrachtkaarten: paard
* opdrachtkaarten: varken
* zakje
* speelgoed diertjes: koe, varken, kip, paard en schaap

Spelregels:
° de opdrachtkaarten soort bij soort leggen (koe bij koe enz.)
° de opdrachtkaarten op het bordspel leggen
° 1 iemand is quizmaster, het moet iemand zijn die kan lezen
° zakje met boerderijdiertjes
° 1 speler neemt een diertje uit het zakje zonder te kijken
° Hij /zij neemt hetzelfde opdrachtkaartje als diertje
° de quizmaster leest de opdracht en de speler doet/zegt wat op het opdrachtenkaartje staat
° is het goed dan krijgt de speler het opdrachtkaartje
° neemt de speler het schaap uit het zakje, dan mag de speler een vraag stellen aan een tegenspeler. De tegenspeler antwoordt/ doet wat de 1ste speler vraagt.
° het zakje wordt doorgegeven aan de volgende speler
° de speler met de meeste opdrachtkaartjes is de winnaar

opdrachten varkenskaartjes
doe opdrachten:
- doe alsof je een poes bent die zich wast
- balk als een ezel
-miauw als een poes
-waggel als een eend
-stap als een kip
- galoppeer als een paard
-doe een hond na
enz.
de medespelers kunnen raden wat de kleuter nadoet. Zo lok je taal uit bij de medespelers

opdrachten kippenkaartjes
babbel over eigen ervaringen/ ideeën/ fantasieën
- welke dieren wonen er op een boerderij?
-Ben je al eens naar een boerderij geweest?
-wat vind jij van een boerderij?
-Verzorg jij graag dieren?
-zou jij graag een hond willen of heb jij een hond?
-wat vind jij van honden?
-Wat kan je vertellen over kippen?
-wat weet jij van varkens?
-Welke dieren heb jij thuis?
enz.
                                                                 
opdrachten paardenkaartjes
rijmen, klanken nabootsen
- wat rijmt er op schaap
-wat rijmt er op vacht
- wat rijmt er op koe
-wat rijmt er op bek
- wat klinkt hetzelfde als haan
- wat klinkt hetzelfde als schaap: raap, bek, hok
- wat klinkt hetzelfde als paard; stok, vacht, baard
enz.

opdrachten koekaartjes
vertelplaat kleine afbeeldingen/ vertelplaten
laat de kleuter spontaan vertellen over wat hij/ zij ziet
vertellen over zijn/ haar fantasieën
kortom laat de kleuter spontaan vertellen

van mij

 Met je vriendjes samen spelen- eerlijk zullen we alles delen!

Als Lola komt spelen, wil kleine beer zijn lievelingstijger niet met haar delen. Maar mama weet daar wel wat op ...

Het ideale boek om kleuters te leren dat ze moeten delen!!

Dit boek heeft mij ertoe aangezet om kleuters te leren 'samenspelen', hun beurt af te wachten, eerlijk te zijn, delen enz.
Ik ben opzoek gegaan naar allerlei spelletjes die kleuters samen kunnen doen. Zo ben ik uitgekomen bij volgende activiteiten, spelletjes en ideeën.

* bordspel: Overloop alle afbeeldingen met de kleuter(s) voordat het spel begint. Gooi met de dobbelsteen. Het aantal ogen dat je gegooid hebt ga je verder. Laat de kleuter benoemen wat de afbeelding is. Als men de afbeelding fout benoemt gaat men een stap achteruit. Wie eerst bij Jules aankomt is de winnaar.

doelen: regels en afspraken hanteren.
beurt afwachten
tegen verlies/winst kunnen
voorwerpen kunnen/durven benoemen

*lottospel:  laat de kleuter(s) alle afbeeldingen verwoorden. Elke kleuter krijgt een lottokaart. De lottokaartjes (kleine) liggen omgedraaid op de tafel. Neem om de beurt een lottokaartje, laat de kleuter benoemen wat erop staat, staat die afbeelding op jouw lottokaart, mag je dit op de juiste plaats leggen.Wie zijn lottokaart het eerst vol is , is de winnaar.

doelen: eerlijk spelen
voorwerpen juist kunnen verwoorden
gelijkenissen opmerken
durven spreken
delen van de kaartjes

*Memory/triomemory: Alle kaartjes liggen omgedraaid op de tafel. Draai 2 kaartjes om, benoem beide kaartjes, zijn ze hetzelfde mag je de kaartjes bijhouden. Zijn de kaartjes anders draai de kaartjes terug om. variatie: draai 3 kaartjes om, nu zoek je 3 dezelfde voorwerpen. Wie de meeste kaartjes heeft is gewonnen.

doelen: visueel geheugen
verschillen/gelijkenissen opmerken
kennismaken met letters/geschreven taal
leren samen spelen
omgaan met verlies
sociale vaardigheden worden gestimuleerd

*constructiemateriaal:  de kleuter(s) kunnen hier vrij mee spelen en construeren. Laat de kleuter(s) verwoorden wat ze gemaakt hebben. Je kunt hen stimuleren om de letters van hun naam te maken, om samen een constructie te maken, werken met voorbeeldkaarten of stappenplan, enz.

doelen: voorbereidend lezen
samen delen
samenspel
stappenplan leren lezen/naleven
muzisch omgaan met materiaal

*spel met rietjes: laat de kleuter(s) de rietjes door 2 gaatjes steken. Leg alle balletjes op de rietjes. Elke speler mag om de beurt een rietje eruit trekken. De bedoeling is om zo weinig mogelijk balletjes te laten vallen. De balletjes zolang mogelijk op de rietjes laten liggen. De kleuter(s) moeten elke keer een streepje zetten per balletje dat ze laten vallen. Geef daarom elke kleuter(s) een blad en potlood. Laat de kleuters turven. Wie de minste streepjes (balletjes laten vallen) heeft is gewonnen.

doelen: fijne motoriek
turven
kennismaken met aantal
1-1 relatie
akoestisch tellen
synchroon tellen
resultatief tellen

Jules kiest geel en blauw

In sommige kleuterklassen zit Jules. Jules is een pop, de sleutelfiguur waarrond een prachtig totaalpakket uitgewerkt is om de jonge kleuters op een professionele manier te begeleiden in hun totale ontwikkeling. 

Mijn rode draad is "kleuren" maar mijn inspiratiebron was Jules kiest geel en blauw. Alle activiteiten hebben te maken met 'bonte kleuren', de spelletjes en het verhaal zijn daarrond opgebouwd. Ik wil de kleuters kennis laten maken met kleuren en niet onbelangrijk de taal wordt gestimuleerd.

Ik hoop dat jullie wat inspiratie en ideeën hebben opgedaan en aan de slag kunnen met de materialen.

kleurenspel: De kleuter kan het juiste gekleurde bolletje
 leggen op het ijsje,
snoepje, enz. 

variatie: kleurenspel

vertelplaat/zoekplaat: Laat de kleuter de dingen zoeken in het boekje en aanduiden.
Laat de kleuter vertellen wat hij/zij ziet. Stel vragen aan de kleuters, lok taal uit.

zoekspel: lees voor wat op de kaart staat en zoek
samen met de kleuter de dingen die erop staan.

matrix: de kledingstukken in het juiste vakje kleven,
laat de kleuter alles benoemen

versjes spel: lees het versje voor en laat de kleuter Jules met de
verfpotjes in rooster l of rooster 2 leggen.
Lees het versje op een rustig tempo, geef de kleuter de tijd om het
kaartje in het rooster te leggen.

sorteerspel: Jules met de verfpotjes vb. alle rode dingen bij elkaar.
Alle groene, blauwe en gele dingen laten sorteren.
*variatie: Kaartjes met stippen: laat de kleuter het kaartje met het aantal
stippen bij de juiste hoeveelheid leggen.
vb. 5 stippen bij het kaartje met 5 aardbeien

dominospel: speel samen met de kleuter(s) .Verwoord elke kleur
en laat de kleuter ook elke kleur benoemen. Leg om de beurt een kaart
en maak zo een kleurenslang. Twee dezelfde kleuren moeten elkaar aansluiten.
Wie zijn kaartjes eerst op zijn is de winnaar.

Juiste woorden aanleren en gebruiken

Ik sta in het kleuteronderwijs en merk dat veel kleuters de taal niet begrijpen, problemen hebben met woorden uit te spreken of taalachterstand hebben. Daarom wil ik de kleuters stimuleren en taal uitlokken. Ik heb dan ook een totaalpakket uitgewerkt om de kleuters op een professionele manier te begeleiden in hun taalontwikkeling. Daarom ging ik opzoek naar leuke activiteiten die men individueel of klassikaal kan doen. De activiteiten maken de kleuters gevoelig voor taal: ervaringen opdoen, nieuwe woorden leren kennen, spreken, luisteren, spelen met taal, omgaan met boeken en verhalen, …




Het is belangrijk om van in het begin kinderen de juiste woorden aan te leren. Iets aanleren is makkelijker dan iets afleren. Gebruik de juiste woorden en geen geluiden, synoniemen of gebaren. vb: hond en geen waf-waf. Gebruik klare duidelijke spreektaal.


Doelstelling van de activiteiten:

• Leesbevordering: leesbeleving van kind gestimuleerd en geprikkeld. Kinderen ervaren boeken op een plezierige en spannende manier. Het stimuleert om kinderen meer te lezen of te kijken in boeken.
• taalontwikkeling van het kind: de activiteiten bieden veel materiaal aan om op een speelse manier woordenschat, taalbegrip en taalgebruik van het kind te bevorderen.

Activiteiten:


Boekjes:  Overloop alle prenten met de kleuter(s).Laat de kleuter(s) de dingen verwoorden zoals ze op de prent staan. Als men het niet weet, geef het goede voorbeeld en benoem met de juiste naam.

zoek in het boek: Laat de kleuter(s) benoemen wat op de kaartjes staan en zoek samen met de kleuter(s) in de boekjes. Het zijn geen identieke prenten. Waar vindt men de afbeelding terug?  Het gaat erom dat de kleuter(s) de dingen herkennen en benoemen. vb. prent handschoenen-waar in de boekjes vind je handschoenen terug?




bordspel: Overloop en verwoord alle afbeeldingen voordat het spel begint. Zet de pionnen in het  vakje start. De jongste speler mag beginnen. Gooi met de kleurendobbelsteen en ga naar de eerst volgende kleur die gegooid is. Laat de kleuter(s) benoemen wat de afbeelding is. Nu mag de andere speler gooien. Wie het eerste aankomt  bij de beker is de winnaar. * Variatie: gooi met de ogendobbelsteen, het aantal dat gegooid is ga je verder.

luisterverhaal: Overloop alle luisterkaartjes. De juiste benaming vernoemen. Vertel het verhaal op een rustig tempo en geef de kleuter(s) de nodige tijd om het kaartje aan te duiden of in de lucht te steken. Bij alles wat vet gedrukt staat is een bijhorend kaartje. *variatie: Vertel zelf een verhaal met de nodige luisterkaartjes of speel samen met de kleuter(s). Fantasie en taal zijn onmisbaar bij dit gebeuren.

geluidenspel: Overloop de geluidskaartjes en benoem wat er opstaat. Op de cd staan geluiden van dieren. Het kleuter(s) luisteren naar de geluiden en men moet raden welk dier men hoort. de kleuter(s) steekt het kaartje in de lucht en benoemt welk dier het is. Op de controlekaarten kan men kijken of het juist is.

kleurenspel: Samen met de kleuter(s) de kaartjes benoemen. De kaartjes sorteren volgens kleur in het gekleurde zakje. Laat de kleuter(s) de kleuren benoemen en verwoorden wat hij/zij in het zakje stopt. *variatie De kleuter(s) de prenten laten sorteren volgens kleur, groenten of fruit. Gesprekje over de prent. Vind je dat lekker? Is het een groente of fruit? Wanneer eten wij dat? enz.




Ik hoop dat deze activiteiten andere aanzet om uit te proberen zodat de kleuters hun taalontwikkeling verder worden gestimuleerd en uitgedaagd.
Alles begint bij taal !!