Het is vaak een stuk makkelijker gezegd dan gedaan om jonge kinderen te laten helpen in het huishouden: het kan een flinke klus zijn, om kinderen klusjes te laten doen. Maar er zijn goede redenen waarom je kinderen betrokken zouden moeten zijn in het huishouden. Hieronder bespreken we de inzichten van een aantal experts.
Waarom zouden kinderen klusjes moeten doen?
“Het is echt heel belangrijk: uit onderzoek blijkt dat kinderen die klusjes doen, essentiële levensvaardigheden opdoen. Het punt is dat ze leren hoe ze iets kunnen bijdragen aan hun gezin, hoe ze zelfvoorzienend worden in het dagelijkse leven voor als ze volwassenen zijn,” vertelt auteur en expert in de kinderzorg, Caroline Maguire. “Ik geloof in het soort burgerschap: je bent een lid van dit gezin en we helpen elkaar. Ik vraag je niet iets te doen dat ik zelf niet zou doen. Als mensen opgroeien en deel gaan uitmaken van een relatie – partner of huisgenoot – dan moet je rekening houden met anderen. Het is niet altijd genoeg om voor jezelf te zorgen. Dat is wat je leert van klusjes doen.”
Wanneer kunnen kinderen beginnen met klusjes?
Het hangt natuurlijk allemaal af van het kind en het gezin, maar Maguire adviseert dat je kinderen zo op hun derde of vierde voorstelt om ze te laten helpen, dus nog niet zozeer het idee van klusjes doen. “Begin door ze het idee te geven dat ze helpen: we gaan samen de was doen, wil jij op het knopje drukken? Wil je met me meelopen terwijl ik de vuilnis buiten zet?” zegt ze. “Het punt is om het idee van samenwerking op te bouwen.”
De volgende stap is om ze klusjes te laten doen die ze voor zichzelf doen: “Goede eerste klusjes hebben te maken met zelfzorg. Bijvoorbeeld, maak je bed op en doe je kleding in de wasmand,” vertelt Maguire. “Zo wordt iemand zelfvoorzienend.” Zodra ze dit onder de knie hebben, zijn ze klaar om dingen rond het huis te doen of die voor het hele gezin nuttig zijn.
“Werk samen met ze,” zegt Maguire. “Maak een lijstje van wat gedaan moet worden in het huis, vraag ze wat ze zelf leuk lijkt om te doen en begin daar mee. En als je meerdere kinderen hebt, laat dan ook zeker de kinderen samenwerken.”
Niet onbelangrijk: je kids aansporen deel uit te maken van je gezin en gemeenschap kan ze op de lange termijn ook gelukkiger maken. “We denken vaak dat je gelukkig wordt door je eigen leven te verrijken,” legt psycholoog Richard Ryan uit. “Maar het tegenovergestelde blijkt waar: je krijgt veel meer door te geven.”
Wat voor klusjes kunnen kinderen doen?
Hieronder vind je een aantal voorbeelden van wat je je kinderen kunt laten doen. “Je kunt bijna overal wel een spel van maken: maak het een race, dans terwijl je het doet,” vertelt Maguire. “Zo leer je ze plaats te maken voor de dagelijkse taken.”
- De was verzamelen en doen
- De tafel dekken
- Na het eten de afwas doen
- Huisdieren voeren
- De tafel afruimen
- Een kamer afstoffen
- De post halen
- In de badkamer de spiegel, het plankje en de wastafel schoonmaken
- De vaatwasser in- en uitruimen
- Dagelijks het bed opmaken
- De was vouwen
- De planten water geven
- Speelgoed rond het huis opruimen
- Afval sorteren voor recycling
- Het afval buiten zetten
- Stofzuigen en dweilen
- Bladeren ruimen
- Tuinieren en onkruid weghalen
- Lunch klaarmaken voor jongere broers of zussen
Welke klusjes kunnen ze beter niet doen?
“Alles waarbij ze gewond kunnen raken of wat gevaarlijk lijkt, is natuurlijk te veel gevraagd,” zegt Maguire. “Vraag kinderen niet om iets te doen waar ze nog niet klaar voor zijn.” Dat verschilt dus nogal voor ieder gezin, maar als algemene regel: aarzel je ergens over, neem dat dan als teken dat je kind het beter nog niet kan doen.
De les
Door klusjes leren kinderen om niet gratis mee te liften in het leven, maar om actieve deelnemers te worden. Stimuleer ze door ze erbij te betrekken, ze deel uit te maken van het gezin en ze voor zichzelf te laten zorgen.
